Op 12 oktober 2011 is het precies vijftig jaar geleden dat de Stichting De Zijper Molens werd opgericht. Op deze datum kwamen de heren N.J.Groot, directeur gemeentewerken Zijpe, huisarts W.van Slooten en notaris Th.de Loos bij elkaar om de stichtingsakte te tekenen. Zij maakten zich grote zorgen over de onderhoudstoestand van de verschillende poldermolens binnen de gemeente. Weliswaar waren er nog enkele poldermolens in bedrijf voor het Waterschap Zijpe-en Hazepolder maar het einde kwam in zicht.
Het stopzetten van de molens was zelfs al in de twintiger jaren in gang gezet maar door de autonomie van de deelpolders is het hier nooit mogelijk geweest in één bestuursbesluit het hele complex stil te zetten. Zo kon het gebeuren dat voor de ene molen een sloopvergunning werd aangevraagd terwijl verderop een molen weer een grote onderhoudsbeurt kreeg. In ieder geval ging het stopzetten van molens gewoon door waarbij vervolgens geen onderhoud meer gepleegd werd.
Zo zagen de Zijper molens er in de zestiger jaren erbarmelijk slecht uit waarbij de Noorder M wel de kroon spande (zie foto).
Toen burgemeester G.J. Glijnis aantrad als nieuwe voorzitter werd een telefonische actie ondernomen om “contribuanten voor het leven” te verwerven tegen een éénmalige betaling van f 250,00 een heel bedrag in die tijd. Vijftig personen en instellingen reageerden positief en zodoende kon de eerste aankoop, molen Noorder M, en restauratie aanvangen (1967). In 1969 werd de draaivaardige molen door ing. F. Stokhuijzen , toenmalig voorzitter van vereniging De Hollandsche Molen in werking gesteld. Later volgde de overdracht van bijna alle andere molens.
Twee Zijper molens bleven nog buiten bereik van de Stichting doordat zij in particuliere handen terecht kwamen (de D en de ON), en molen LQ bleef bij het Waterschap.
De verwaarloosde molen OT dreigde tussentijds nog door brand in april 1973, tijdens een zware storm verloren te gaan.
Ondanks de vaak moeilijke financiële situatie heeft de Stichting tenslotte kans gezien al haar molens niet alleen uitwendig op te knappen maar ook weer van een binnenwerk te voorzien zodat zij weer kunnen watermalen, en als het nodig is in kunnen springen bij de bemaling, wat in een nabij verleden ook diverse keren gebeurd is. Hierbij spelen de vrijwillige molenaars natuurlijk een essentiële rol.
Om dit allemaal van nabij te kunnen zien, zijn de molens F, ZG, NG, NM en PV zaterdagochtend 15 oktober 2011 voor genodigden en publiek van 10.00 tot 13.00 uur geopend en zullen zo veel mogelijk draaien.
Zie de molenpagina’s op deze website voor de locatie van deze molens.